Uit de vorige Blog weet je nu manipulatie vlot te herkennen, wellicht heb je er jezelf een paar keer op betrapt. Wat nu gedaan als de manipulatie negatieve gevolgen heeft voor jou? Waarschijnlijk heb je al vermijding geprobeerd, maar om sommige manipulators kan je niet heen. Ze zitten in je team, ze zijn reeds klant of ze behoren tot je (schoon)familie. Je kan de contacten wel tot een minimum beperken (heb ik geprobeerd) of je inhouden voor de de lieve vrede (heb ik geprobeerd) en je daarna afreageren op iemand anders (sorry, schat) of de emmer leegmaken bij goede vrienden (dikke merci). Wat werkt wel en is legaal?
De beste countertactiek maar ook de moeilijkste is, werken aan je zwaktes en je zelfvertrouwen. Manipulators zijn vaak goede observatoren en hebben snel door dat iets je ergert of dat je ergens bang voor bent. Ze houden van aarzeling en onzekerheid. Zelfvertouwen en een goed zelfbeeld is zoals “The Force” (sorry, Star Wars Mania in huis). Het brengt je naar een ander niveau en opmerkingen raken je niet of toch alleszins minder (een tikje i.p.v. een gapende wonde).
Dit helpt je nu niet als je morgen moet vergaderen met die manipulator, dus waar kan je concreet onmiddellijk mee aan de slag :
- Herken de manipulatie en denk na : Wat is het doel? Afleiden van de kwestie, spelen op je gevoel, ego van manipulator versterken, zijn agenda naar voor schuiven. Inzicht in zijn doel kan je helpen jouw strategie te bepalen. Bovendien kan je misschien tonen dat er een gemeenschappelijk doel is.
- Bij elke strategie zijn er sleutelwoorden : relevantie en feiten,feiten, feiten!
In een koffiepauze van een opleiding: “Zeg jouw man heeft thuis ook niets te zeggen, zeker.”Is dit relevant (voor mij) in deze context?Neen. Zijn er feiten? Neen. - Bewaar je kalmte en empathie. Eén van mijn favoriete technieken :” 1…2…3…” Ik laat de ander uitspreken en let terwijl op mijn ademhaling. Als het niet relevant is, bewaar ik de kalmte door mijn focus te veranderen. “Zen, zen, zen.”; “dit moet ik onthouden voor mijn opleidingen”;”dit moet ik straks aan mijn vriendin vertellen.”; “dit is naast de kwestie.”
Empathie helpt ook:”hij heeft nooit geleerd om open te communiceren”;”hij doet het met een goede intentie”;”hij heeft schrik voor de verandering”. - Bij ironie of irrelevante opmerkingen, die je niet gewoon kan negeren, werkt de assertiviteitstechniek van het misten : “Dat kan.” “ Dat zou kunnen. “Misschien wel,…” Direct na dit antwoord keer je terug naar de echte kwestie.
“Onze vorige chef, deed dat anders” – “Dat kan, in deze context wil ik….” of “Misschien, maar deze situatie vraagt een ander aanpak.”
Deze techniek werkt eveneens bij roddel: “Het schijnt dat jullie nieuwe chef veranderd is van dienst omwille van…”Dat zou kunnen, op onze dienst heb ik daar zeker nog niets van gemerkt.”
Essentieel is hierbij wel je intonatie en een zelfzeker (niet arrogant) oogcontact.
Deze technieken lijken je misschien te zacht, je wil de manipulator confronteren met zijn gedrag en de gevolgen. Handle with care! Een te harde (publieke) confrontatie kan leiden tot nog meer manipulatie of tot de slachtofferrol, waardoor jij overkomt als de agressieve of de overgevoelige.
Wil je de manipulator toch confronteren let dan op het volgende :
- Feiten, feiten, feiten! Je hebt harde feiten nodig.Blijf drukken op de feiten, maar toon wel begrip voor de persoon. Hard on facts, soft on people.
- Bereid je voor, formuleer een constructief (gemeenschappelijk) doel.
- Verduidelijk de negatieve gevolgen van het gedrag/houding van de manipulator
- Toon dat er grenzen zijn, maar geef ook aan dat je een constructieve samenwerking wilt.
Tenslotte zal er minder manipulatie zijn als de ander weet dat het toch niets uithaalt bij jou,
dat je te vertrouwen bent en dat open communicatie beter werkt, maar ook dit is een werk van lange adem.
Een Blog is jammergenoeg tekort om elke situatie en elke techniek uit te werken, maar hopelijk kan je deze al gebruiken. Succes!